Iedereen is wel eens misselijk of moet wel eens braken (overgeven). Misselijkheid ontstaat doordat een plekje in de hersenen, het braakcentrum, wordt geprikkeld en de maag het signaal geeft om zich te legen.Dit kan verschillende oorzaken hebben. Door een maagdarminfectie, maagklachten of een maagzweer kunt u misselijk worden. U kunt misselijk worden als u iets verkeerds of te veel heeft gegeten. Ook bij reisziekte kunt u misselijk worden of braken. Verder kan braken optreden bij duizeligheid , migraine of bepaalde hersenaandoeningen. Ook bij (het begin van) een zwangerschap kan misselijkheid en braken optreden. Waarom dit ontstaat, is niet bekend. Ten slotte kunnen ook veel medicijnen misselijkheid
als bijwerking geven.
Wat kunt u zelf doen aan misselijkheid en braken:
Soms helpt het om wat vaker kleinere beetjes tegelijk te eten of te drinken. Probeer in elk geval regelmatig kleine hoeveelheden te drinken om uitdroging te voorkomen.
Welke geneesmiddelen kunnen worden gebruikt bij misselijkheid en braken?
Anti-braakmiddelen, ook wel anti-emetica genoemd, openen de doorgang van de maag naar de darmen en stimuleren de bewegingen van de maag en darmen. Hierdoor raakt de maag eerder leeg en komt het voedsel sneller in de darmen terecht. Als de maag leeg is, nemen misselijkheid en braakneigingen af. Voorbeelden zijn domperidon en metoclopramide.
Reisziekte-middelen blokkeren de prikkeling van het braakcentrum in de hersenen. Hierdoor nemen misselijkheid en braakneigingen af. Voorbeelden zijn cyclizine en meclozine.
Pyridoxine is vitamine B6. Pyridoxine wordt soms samen met meclozine voorgeschreven om ernstige misselijkheid bij zwangere vrouwen te verminderen. Er is geen bewijs dat pyridoxine zorgt voor het verminderen van de misselijkheid bij zwangere vrouwen. Het heeft daarom de voorkeur om meclozine te gebruiken zonder toevoeging van pyridoxine.
Klassieke antipsychotica, worden onder andere toegepast bij psychoses, schizofrenie, onrust en depressie. Ze verminderen in de hersenen onder andere het effect van de natuurlijk voorkomende stof dopamine. Ook blokkeren ze in de hersenen de prikkeling van het braakcentrum. Hierdoor nemen misselijkheid en braakneigingen af. Ze worden alleen gebruikt bij ernstige misselijkheid als andere middelen niet voldoende helpen.
Voorbeelden zijn haloperidol en perfenazine.
Artsen schrijven serotonine-antagonisten voor bij ernstige misselijkheid en braken door chemotherapie, bestraling of na operaties. Serotonine-antagonisten kunnen ook vóór de behandeling worden gebruikt om misselijkheid te voorkomen. Ze blokkeren de prikkeling van het braakcentrum in de hersenen. Bovendien voorkomen ze de invloed van de prikkelende stoffen op de zenuwen rond de darm. Hierdoor neemt
misselijkheid en braakneiging af. Voorbeelden zijn granisetron, ondansetron en tropisetron.
Artsen schrijven aprepitant voor bij ernstige misselijkheid en braken door chemotherapie of na operaties. Aprepitant blokkeert de prikkeling van het braakcentrum. Hierdoor nemen misselijkheid en braakneiging af. Bovendien versterkt het de werking van andere sterk werkzame middelen tegen de misselijkheid, zoals ondansetron, granisetron en dexamethason.
Artsen schrijven lorazepam voor bij ernstige misselijkheid en braken door de gedachte aan chemotherapie. U bent dan misselijk voorafgaand aan een chemokuur. Dit is een reactie op herinneringen aan eerdere chemokuren. Lorazepam kan de misselijkheid en braakneiging verminderen.
Bij ernstig zieke mensen kan misselijkheid en braken voorkomen. Octreotide voorkomt de invloed van de prikkelende stoffen op de zenuwen rond de darm. Ook worden de bewegingen en de doorbloeding van de maag en darmen geremd. Er is dan minder vocht in de maag en darmen aanwezig. Hierdoor nemen misselijkheid en braakneiging af.